مالیات تکلیفی چیست؟

مالیات تکلیفی به مالیاتی گفته می‌شود که وظیفه پرداخت آن به سازمان امور مالیاتی بر عهده فرد دیگری غیر از فرد پرداخت‌کننده آن قرار دارد. به طور مثال، مالیات حقوق نوعی مالیات تکلیفی است که از حقوق کارگر کسر می‌شود اما توسط کارفرما به سازمان امور مالیاتی پرداخت می‌شود.این مثال ساده به میزان بسیاری شما را با مالیات تکلیفی آشنا می‌کند، اما این روش اخذ مالیات، انواع مختلفی دارد که در ادامه آن‌ها را می‌خوانید.

انواع مالیات تکلیفی کدام است؟

 تهیه یک لیست کامل، از انواع مالیات تکلیفی کار آسانی نمی‌باشد، اما با استناد به همان قاعده اصلی مالیات تکلیفی تا حدودی می‌توان به یک لیست کلی از انواع مالیات تکلیفی رسید؛ در ادامه به چند مورد از انواع مالیات‌های تکلیفی خواهیم پرداخت.

انواع مالیات تکلیفی

- مالیات تکلیفی حقوق

- مالیات بر اجاره املاک

- مالیات بر حق الوکاله

- مالیات بر نقل و انتقال سهام

- مالیات تکلیفی اشخاص حقوقی خارجی وموسسات مقیم خارج

در این لیست موارد دیگری نیز می‌توان اضافه کرد اما موارد گفته شده در بالا از معروف‌ترین مالیات‌های تکلیفی می‌باشند. در ادامه به توضیح تک تک موارد گفته شده خواهیم پرداخت.

مالیات تکلیفی‌حقوق: این نوع مالیات رایج‌ترین نوع مالیات تکلیفی است. در این نوع مالیات باید میزان معافیت مالیاتی که در احکام مالیاتی قانون بودجه سنواتی هر ساله تصویب می‌شود محاسبه کنید و سپس مازاد آن را به عنوان مالیات حقوق از حقوق شخص کسر کرده و در پایان ماه بعد به سازمان امور مالیاتی پرداخت کنید که این روال تحت عنوان ارسال لیست حقوق انجام می‌شود و در صورتی که مالیاتی از طرف کارفرما کسر شود پرداخت می شود. در ماده ۸۶ قانون مالیات های مستقیم صراحتا ذکر شده است:

ماده ۸۶ – پرداخت کنندگان حقوق هنگام هر پرداخت یا تخصیص آن مکلف‌اند مالیات متعلق را طبق مقررات ماده (۸۵)­ این قانون محاسبه و کسر و‌ تا پایان ماه بعد ضمن تسلیم فهرستی متضمن نام و نشانی دریافت‌کنندگان حقوق و میزان آن به اداره امور مالیاتی محل پرداخت و در ماه‌های بعد فقط ‌تغییرات را صورت دهند.

مالیات براجاره املاک: در مورد مالیات تکلیفی اجاره املاک یک نکته بسیار مهم وجود دارد و آن این است که تنها از املاکی مالیات تکلیفی اجاره املاک دریافت می‌شود که توسط یک شخص حقوقی به اجاره رفته‌اند. درواقع اشخاص حقوقی‌ای که ملک اجاره‌ای در اختیاردارند، موظف‌اند مالیات بر درآمد اجاره املاک صاحب‌خانه خود را هرماه به سازمان امور مالیاتی پرداخت و رسید آن را به صاحب‌ملک خود تقدیم کنند. طبیعی است که اگر ملک خود را به اشخاص حقیقی اجاره داده باشید، پرداخت مالیات بر درآمد اجاره املاک آن سالیانه و مستقیماً توسط خود شما انجام می‌شود و پرداخت آن به‌صورت مالیات تکلیفی منتفی است.

مالیات بر حق الوکاله: این نوع مالیات در مورد افرادی است که وکالت می‌کنند؛یا فردی که برای او وکالت نامه جهت امور مالیاتی صادر شده است. ماده ۱۰۳ م م: وکلای دادگستری و کسانی که در محاکم اختصاصی وکالت می‌کنند مکلفند در وکالت­نامه‌های خود رقم حق‌الوکاله‌ها را قید نمایند و معادل‌پنج درصد (۵%) آن بابت علی‌الحساب مالیاتی روی وکالت­نامه تمبر الصاق و ابطال نمایند.

مالیات بر نقل و انتقال سهام: ماده 143- معادل ده درصد (10%) از مالیات بردرآمد حاصل از فروش کالاهایی که در بورس­های کالایی پذیرفته شده و به فروش می‌رسد و (10%) از مالیات بردرآمد شرکتهایی که سهام آنها برای معامله در بورس­های داخلی یا خارجی پذیرفته می‌شود و (5%) از مالیات بر درآمد شرکت­هایی که سهام آنها برای معامله در بازار خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته می‌­شود، از سال پذیرش تا سالی که از فهرست شرکتهای پذیرفته شده در این بورس­‌ها یا بازارها حذف نشده‌اند با تأیید سازمان بخشوده می‌شود. شرکتهایی که سهام آنها برای معامله در بورسهای داخلی یا خارجی یا بازارهای خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته شود در صورتی که در پایان دوره مالی به تأیید سازمان حداقل بیست درصد (20%) سهام شناور آزاد داشته باشند معادل دو برابر معافیتهای فوق از بخشودگی مالیاتی برخوردار می‌شوند.

مالیات تکلیفی اشخاص حقوقی خارجی وموسسات مقیم خارج: ماده 107- درآمد مشمول مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی خارجی مقیم خارج از ایران بابت درآمدهایی که در ایران و یا از ایران تحصیل می­نمایند به شرح زیرتعیین می­ شود: بابت تهیه طرح ساختمان­ها و تأسیسات‌، نقشه‌برداری‌، نقشه‌کشی‌، نظارت و محاسبات فنی‌، دادن ‌تعلیمات و کمکهای فنی، انتقال دانش فنی، سایر خدمات و واگذاری امتیازات و سایر حقوق، همچنین واگذاری فیلمهای سینمایی که به‌عنوان بها یا حق نمایش یا تحت هرعنوان دیگر در ایران یا ‌از ایران تحصیل می‌کنند به استثنای درآمدهایی که طبق مقررات این قانون نحوه دیگری برای تعیین درآمد مشمول مالیات یا مالیات آنها مقرر شده است با توجه به‌ نوع فعالیت و میزان سوددهی به مأخذ ده درصد(10%) تا چهل درصد(40%) مجموع وجوهی می­باشد که ظرف مدت یک سال مالیاتی عاید آنها می­شود.

جرائم عدم پرداخت مالیات تکلیفی

همان‌طور که مشخص شد، برخی از افراد موظف به دریافت مالیات تکلیفی و پرداخت آن به سازمان امور مالیاتی هستند. در قانون برای عدم انجام این وظیفه جرائم و مجازاتی در نظر گرفته‌شده است. پیش‌فرض قانون در موارد عدم پرداخت مالیات تکلیفی، عدم پرداخت آن توسط فرد واسط است.  در حقیقت چه شما مالیات تکلیفی را از مؤدی دریافت کرده باشید و چه دریافت نکرده باشید، در صورت عدم پرداخت آن به سازمان امور مالیاتی به‌اندازه مؤدی مقصر بوده و مشمول پرداخت جریمه خواهید بود.  عدم پرداخت به‌موقع مالیات تکلیفی، مشمول جریمه‌ای معادل 10 درصد میزان مالیات پرداخت‌نشده است. علاوه بر این به ازای هرماه دیرکرد 2.5 درصد به این میزان افزوده می‌شود. همان‌طور که می‌بینید، این میزان در ارقام بالا، مبلغ قابل‌ملاحظه‌ای می‌شود.  در کنار این‌ها در صورت شکایت سازمان امور مالیاتی، ممکن است به مجازات درجه ششم که شامل شش ماه تا 2 سال حبس تعزیری و بسیاری چیزهای دیگر است نیز محکوم شوید.

نحوه پرداخت مالیات تکمیلی

برای پرداخت مالیات تکلیفی در تمامی موارد در قانون مالیات‌های مستقیم گفته شده است که بعد از کسر مالیات مودی تا پایان ماه بعد فرصت دارد که آن را پرداخت کند. مثلا برای مالیات تکلیفی اجاره گفته شده که باید مالیات را از مبلغ مالیات کسر کند و تا پایان ماه بعد به حساب سازمان امور مالیاتی واریز کند. نحوه واریز به حساب سازمان امور مالیاتی هم به این گونه است که شما باید به نزدیکترین حوزه مالیاتی خود مراجعه کنید و درخواست فیش کنید و سپس از سیستم‌های پرداخت مالیات سازمان امور مالیات یا از درگاه اینترنتی بانک ملی آن را پرداخت کنید. 

چگونه مالیات تکمیلی را به مطمئن‌ترین شکل ممکن پرداخت کنیم

همان‌طور که خواندید، اندکی غفلت در پرداخت مالیات تکلیفی کافی است تا مشمول جرائم آن از سوی سازمان امور مالیاتی شوید. چه بسیار افرادی که پس از موعد سالیانه پرداخت مالیات خود، به دلیل عدم پرداخت مالیات تکلیفی، از سوی سازمان امور مالیاتی مجبور به پرداخت هزینه‌های سنگین به‌عنوان جریمه می‌شوند. استفاده از مشاور مالیاتی بهترین و مطمئن‌ترین راه برای پرداخت مالیات تکلیفی است. مشاوره مالیاتی امین ارقام کاسپین، با داشتن سال‌ها تجربه در عرصه مالیات و با به‌کارگیری زبده‌ترین وکلای مالیاتی، آماده ارائه خدمات مشاوره مالیاتی در سراسر ایران است. همین حالا با امین ارقام کاسپین تماس بگیرید و وظیفه پرداخت مالیات تکلیفی خود را به ما بسپارید.