مالیات مبحثی تازهای نیست چرا که حتی اگر به دوران قدیم نیز نگاهی بیندازید میتوانید بهخوبی رد پای از مالیات را مشاهده نمایید. از دیرباز مالیات بهعنوان منبع درآمدی برای دولتها به شمار میرفت. بهگونهای که امروزه یکی از شاخصترین و اصلیترین درآمد دولتها، درآمدهای مالیاتی مبتنی بر ارزشافزوده میباشد. به کمک مالیات این شرایط برای دولت فراهم خواهد شد که خدمات مهم برای جامعه را بهصورت پیوسته و با برنامهریزی درست پیش برده و به ثبات برسانند. در ادامه در این مطلب محاسبه مالیات بر ارزشافزوده در کنار مؤسسه حسابداری امین ارقام باشید تا هرآنچه که نیاز است را دراینرابطه کسب نمایید.
مالیات بر ارزشافزوده و مزیتهای آن
اگر آنالیزی بر روی قانون ارزشافزوده بر روی کشورهای که در طی چند سال اخیر مالیات بر ارزشافزوده را اجرای و پیاده نمودهاند کرده باشید. بهخوبی میتوان دریافت که یک منبع درآمد قابل اتکا برای دولتها میباشد. به گونهای که توانسته است با برخورداری از مزیتهای همچون سادگی و راحتی در وصول و پرداخت در مقایسه با دیگر انواع مالیات از قبیل مالیات شرکتها؛ تحت عنوان رایجترین نوع مالیات بهحساب آمده و جایگاه بالای در نظام مالیاتی کسب نماید. در کنار این موارد که شاخصه مهمی میباشد برخورداری از مزیتهای همچون درآمدزایی بالا و از همه مهمتر که در صدر مزیتهای این نوع مالیات قرار میگیرد. کم نمودن وابستگی دولت به درآمد نفت میباشد که میتوان از آن به عنوان بهترین نظامهای مالیاتی غیرمستقیم یاد نمود. شاید تصور کنید که چگونگی محاسبه مالیات بر ارزش افزوده کار دشواری میباشد. ولیکن اینگونه نیست در ابتدا یک دید کلی در رابطه با نحوه محاسبه مالیات بر ارزشافزوده به شما میدهیم و در ادامه بهصورت کامل به شرح آن خواهیم پرداخت. به این صورت که مودیان، مالیاتی که پرداخت نمودهاند را از مالیاتی که از خریدار دریافت نمودهاند کم خواهند کرد. سپس عدد بهدستآمده تحت عنوان مالیات بر ارزش افزوده خواهد بود که مودی موظف است که آن را به سازمان امور مالیاتی کشور پرداخت نماید و در صورت تخطی برای فرد متخلف بر حسب قانون جریمه خواهد شد.
ارزش افزوده چیست؟
اولین باری که حرف از مالیات بر ارزش افزوده به میان آمد به سال 1366 بر میگردد که لایحه آن به مجلس شورای اسلامی ارائه گشت. در یک تعریف کلی و دقیق از ارزش افزوده میتوان چنین مطرح نمود. ارزش افزوده به افزایش ارزش پولی کالا در طول پروسه تولید اطلاق میگردد. به بیان ساده زمانی که یک کالا از هر پروسه از تولید عبور میکند ارزشی به آن اضافه میگردد که به آن ارزش افزوده گفته میشود. در نتیجه میتوان با کم نمودن ارزش محصول تولید شده از جمع ارزش مواد اولیه گزارشی از ارزش افزوده را به دست آوریم. با یک تعریف ساده مطلب را برای شما ملموستر خواهیم نمود. فرض کنید که شما برای پخت یک کیلو شیرینی 100 توان شکر، 400 تومان آرد، 250 تومان تخممرغ، در نهایت 550 تومان از دیگر مواد اولیه را بکار بردهاید. سپس در آخر محصول بهدستآمده را به قیمت 4000 به فروش رساندهاید. اگر مجموع ارزش مواد اولیه را جمع بزنید عدد 1300 حاصل میگردد. سپس اگر این عدد را از ارزش محصول تولید شده یعنی 4000 کم کنید. یعنی 4000 را منهایی 1300 کنید ارزش افزوده یک کیلو شیرینی به دست خواهد آمد که برابر با 2700 خواهد بود.
شیوه محاسبه مالیات بر ارزش افزوده در ایران
در کشورمان از طریق شیوه صورت حسابی و یا شیوه تفریقی غیرمستقیم اقدام به محاسبه مالیات بر ارزش افزوده میکنند. در شیوه صورت حسابی به این طریق عمل میکنند که هر مجموعه یا بنگاه اقتصادی در زمان خرید یک محصول در کنار آنکه قیمت ماده اولیه را پرداخت مینماید بایست مالیات بر ارزش افزوده را نیز به فروشنده بپردازد. سپس زمانی که اقدام به فروش محصول و یا کالای خود مینماید؛ در کنار آنکه قیمت کالای که شامل مالیات میگردد را از خریدار کسب میکند؛ مالیات بر ارزش افزوده را نیز از خریدار میگیرد. سپس اختلاف (مابهالتفاوت) مالیات پرداخت شده و دریافت شده را تحت عنوان مالیات بر ارزش افزوده تسلیم سازمان امور مالیاتی کشور نماید. چنانچه که میزان مالیات پرداختی بیش از میزانی است که بایست پرداخت گردد. این امکان وجود دارد که اشخاص این میزان اضافی را به دوره بعدی مالیاتی واگذار کنند. همچنین این شرایط برای افراد مهیا میباشد که پول خود را از سازمان امور مالیاتی بازستانی کند. علاوه بر این فرمولی که به منظور محاسبه بکار برده می شود به صورت زیر می باشد.
انواع مالیات بر ارزش افزوده
مالیات بر ارزش افزوده در سه گروه تقسیم بندی میگردد که عبارت است از مالیات بر ارزش افزوده تولیدی، مالیات بر ارزش افزوده مصرفی و در نهایت مالیات بر ارزش افزوده درآمد.
مزایایی قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده
از مهمترین مزیتهای این قانون می توان به مواردی نظیر حمایت از قسمتهای تولید و سرمایه گذاری، کمک به گسترش شهرها و روستاها، بهبود کارایی و اثر بخسی نظام مالیاتی، تأثیر بر فرار مالیاتی، شفاف سازی مبادلات اقتصادی اشاره نمود. موارد بیان شده تنها برخی از مزیتهای است که میتوان برای قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده بر شمرد. یکی از مهمترین رویکردهای که میتوان برای این قانون بر شمرد این است که تفاوتهای میان معاملات نقد و نسیه قائل شده است. در نتیجه معاملات اقساطی و نسیه بهخوبی مورد توجه قرار گرفته و زمان پرداخت مالیات برای این گونه معاملات به صورت جدا در نظر گرفته شده است.
امیدواریم با مطالعه این مقاله از موسسه حسابداری امین ارقام توانسته باشید به جواب سوالات خود در خصوص محاسبه مالیات بر ارزش افزوده رسیده باشید.